توزیع عادلانه یارانه انرژی

با یک حساب سر انگشتی اگر شما تعداد بیشتری خودرو داشته باشید سهم بیشتری از یارانه انرژی در ایران می برید. این موضوع در مورد شما اگر املاک بیشتری هم داشته باشید صدق میکند. نظام یارانه در ایران به جای آنکه  بر مبنای عدالت باشد و کسی که کمتر برخوردار است بیشتر دریافت کند دقیقا وارونه عمل میکند. به نحوی که شما اگر دارا تر باشید امکان استفاده بیشتری از یارانه برایتان فراهم است . در حال حاضر سهمیه بنزین یارانه ای براساس هر خودرو داده می‌شود و خانوارهای فاقد خودرو که بیش از ۵۰% خانوارهای کشور را شامل میشوند، هیچ بهره ای از یارانه انرژی در بخش بنزین ندارند.

طرح جدید مجلس چیست ؟

این موضوع مبنای شکل گیری طرحی است که اکنون در نوبت اعلام وصول در  مجلس  یازدهم است. بر مبنای این طرح نظام سهمیه‌بندی تغییر می‌کند و سهمیه بنزین به جای خودرو به خانواده‌ها تخصیص پیدا می کند. به این شکل که به هر فرد ایرانی از یارانه انرژی سهمی تعلق می‌گیرد، در ابتدا سهمیه بنزین به کارت سرپرست خانواده واریز می شود. اگر این فرد از سهمیه خود استفاده نکرد سهمیه در انتهای ماه به دولت باز می گردد –یا میزانی از سهمیه که به استفاده نشده است- و دولت از محل درآمد صادراتی بنزین کارت بانکی سرپرستان خانواده را شارژ می‌کند تا آن‌ها کالای ایرانی بخرند.

مزایای طرح توزیع عادلانه یارانه بنزین

معضل جدی کشورمان یارانه های انرژی است . در این بخش دقیقا برعکس عمل می شود و افراد برخوردار، بیشتر از آن بهره مند می شوند. به تعبیری، هرم یارانه ها برعکس روی زمین قرار گرفته است.با اجرای این طرح این نظام به حالت تعادل میرسد . همه مردم ایران میتوانند از یارانه انرژی بهره مند شوند و فرقی بین دارا و فقیر نیست . براساس این طرح، اگر صاحب خودرویی تمام سهمیه خانوار خود را استفاده نکند، سهمیه باقیمانده از طریق سامانه های بانکی، قابل واگذاری به دیگران خواهد بود یا در پایان هر ماه به شرکت پالایش و پخش باز می گردد و معادل قیمت متوسط ماهانه آزاد بنزین در کارت بانکی صاحب خودرو شارژ خواهد شد تا بتواند کالای ایرانی خرید نماید که این خود کمک به جهش تولید داخلی خواهد بود.

با این روش  اولا نقدینگی اضافه ای وارد اقتصاد کشور نمیشود. ثانیا افرادی که دارای چند خودرو هستند، سوخت اضافه برای خودرو های مازاد خود را از بازار آزاد تهیه میکنند.

بورس بنزین : فاز تکمیلی طرح اصلاح سهمیه بندی بنزین

با ایجاد بورس انرژی هر فرد ایرانی میتواند سهم ماهانه خود از یارانه انرژی را در بورس انرژی عرضه نماید.با بهره گیری از این ساز و کار همه افراد میتوانند مازاد سهمیه خود را به صورت یک دارایی معامله کنند. از این طریق اولا مصرف کشور کاملا شفاف و قاعده مند میشود و از سوی دیگر گردش مالی به سمت قشر کمتر برخوردار خواهد بود . با این روش هرم یارانه ها به صورت صحیح شکل میگیرد.

نتایج طرح جدید سهمیه بندی بنزین بر اساس کد ملی

انتظار می رود با تصویب و اجرای طرح مبتنی بر تخصیص سهمیه بنزین به هر خانوار به ازای هر کدملی، کاهش آثار تورمی در دهکهای پایین تر رخ دهد . کاهش فاصله طبقاتی و ضریب جینی در اقتصاد ملی از نتایج مهم طرح “سهمیه بندی بنزین سرانه خانوار” خواهد بود.

«ایران با پرداخت ۶۹ میلیارد دلار یارانه انرژی، رتبه اول پرداخت یارانه انرژی در جهان را دارد. از این میزان، ۲۶.۶ میلیارد دلار به یارانه فرآورده‌های نفتی اختصاص داشته و گاز طبیعی با ۲۶ میلیارد دلار و سپس برق با ۱۶.۶ میلیارد دلار یارانه، در رده‌های بعدی قرار دارند.» به این طریق میتوان بخش بزرگی از یارانه انرژی در کشور را هدفمند کرد به نحوی که به هدف واقعی سیستم یارانه یعنی حمایت از قشر آسیب پذیر نزدیک شویم .

عضو کمیسیون انرژی مجلس با ارائه توضیحاتی درباره طرح پیشنهادی مبنی بر تغییر الگوی سهمیه‌بندی بنزین از خودروها به خانواده‌ها گفت این طرح در صف اعلام وصول توسط هیأت رئیسه مجلس است.

مالک شریعتی عضو کمیسیون انرژی مجلس درباره اصلاح سهمیه‌بندی بنزین گفت: معتقد هستیم ارائه بنزین با الگوی کنونی فاقد ویژگی عدالت است.
در طرح کنونی سهمیه بنزین به خودروها تعلق می گیرد در حالی که ۵۰ درصد خانواده‌ها فاقد خودرو هستند و سهمی یارانه بنزین ندارند.
می خواهیم به همه یارانه بدهیم؛ اگر طرح پیشنهادی مصوب شود، سهمیه‌بندی تغییر می‌کند و سهمیه بنزین به جای خودرو به خانواده‌ها اختصاص پیدا می کند. به این شکل که به هر فرد ایرانی از یارانه انرژی سهمی تعلق می‌گیرد، در ابتدا سهمیه بنزین به کارت سرپرست خانواده واریز می شود. اگر این فرد از سهمیه خود استفاده نکرد سهمیه در انتهای ماه به دولت باز می گردد –یا میزانی از سهمیه که به استفاده نشده است- و دولت از محل درآمد صادراتی بنزین کارت بانکی سرپرستان خانواده را شارژ می‌کند تا آن‌ها کالای ایرانی بخرند.
افراد یا صاحب خودرو هستند یا اینکه فاقد خودرو هستند، اگر خودرو ندارند می توانند از درآمد آن به شکل یارانه استفاده کنند.

یکماه گذشته با افت شدید نفت در جهان مواجه بودیم و قیمت بنزین افت کرد، در چند هفته قیمت بنزین جهان از بنزین ایران ارزان‌تر شد در این شرایط عادلانه تر بود که قیمت عرضه این محصول پایین‌تر بیاید؛ براین اساس لازم است سیاستگذاری در بخش بنزین با نرخ شناور باشد.
وی گفت: بحث مان تغییر قیمت بنزین نیست بلکه می‌خواهیم ارائه سهمیه عادلانه شود.