نوشته شده در تاریخ دیدگاه ها

تقاضای روزانه بنزین ۱۹ میلیون لیتر کاهش یافت

انتشار آمار رسمی از کاهش ۱۹ میلیون لیتری مصرف بنزین در ۱۰ روز ابتدایی طرح سهمیه‌بندی خبر می‌دهد. به این ترتیب، میزان مصرف روزانه‌ی بنزین در روزهای اخیر به ۷۹ میلیون رسیده که پیش‌تر چنین ارقامی در سال ۹۵ مشاهده شده بود.

هرچند واکنش‌های ابتدایی به اصلاح قیمت‌ها ممکن است با گذر زمان کمتر شود، اما بدون شک افت حدود ۲۰ درصدی فعلی را نمی‌توان رفتاری مقطعی دانست و درنتیجه، سیاست اخیر اثر قابل ملاحظه‌ای بر کنترل مصرف بی‌رویه‌ی این کالای عمومی داشته است. درحالی‌که پیش‌تر، برخی مدعی بودند بنزین کالایی بی‌کشش است و نسبت به تغییرات قیمت، واکنشی از سوی مصرف‌کنندگان نشان نمی‌دهد. اساس این تصور به مقایسه‌های غلطی مربوط می‌شود که با اقتصادهای جهانی صورت می‌گرفت و در آن‌ها از این نکته که قیمت بنزین در عمده‌ی کشورها در سطوح واقعی خود قرار دارد، غفلت می‌شد. به عبارت دقیق‌تر، وقتی قیمت‌ها در یک اقتصاد به‌طور مصنوعی پایین نگه داشته می‌شود، انواع جدیدی از تقاضا شکل می‌گیرد. بنابراین در اقتصاد ایران علاوه بر مصرف واقعی و به نوعی ضروری بنزین که کم‌کشش است، دو نوع دیگر از مصرف به چشم می‌خورد. یکی مصارف رفاهی-تفریحی است که کاملا نسبت به تغییرات قیمتی حساسیت دارند و دومی مشاغلی که به دلیل ارزان بودن بنزین شکل می‌گیرد و بی‌کشش نیستند.

عقب‌نشینی مصرف بنزین

انتشار آمارهای ضد و نقیض از میزان مصرف روزانه بنزین پس از اجرای طرح سهمیه‌بندی، باعث شد شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران در اطلاعیه‌ای به‌طور رسمی میزان مصرف سوخت را از ۲۴ آبان (زمان شروع اجرای طرح مدیریت مصرف سوخت) تا پایان روز ۳ آذر اعلام کند. طبق این اطلاعیه در ۱۰ روز نخست اجرای طرح سهمیه‌بندی، متوسط مصرف روزانه بنزین ۱۹ میلیون لیتر معادل حدود ۲۰ درصد کاهش داشته است.  براساس اطلاعیه شماره ۷ شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی متوسط مصرف بنزین کشور از زمان اجرای طرح مدیریت مصرف سوخت، ۲۴ آبان ۹۸ لغایت پایان روز ۳ آذر ۹۸، حدود ۷۹ میلیون لیتر در روز بوده است. درحالی‌که متوسط مصرف بنزین از ابتدای سال‌جاری تا پایان روز ۲۳ آبان ۹۸ (یک روز قبل از اجرای این طرح) حدود ۹۸ میلیون لیتر در روز بود. به این وسیله شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران باتوجه به آمارهای غیررسمی که در برخی از جراید منتشر شده است، ضمن رد آمارهای مذکور، متوسط میزان مصرف بنزین کشور را در روز سوم آذرماه سال‌جاری، ۷۵ میلیون لیتر اعلام می‌کند.

شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی این اطلاعیه را در پی اعلام آماری از افزایش ۱۱ میلیون لیتری مصرف روزانه بنزین کشور بعد از اجرای طرح سهمیه‌بندی سوخت و الزام استفاده از کارت سوخت هوشمند خودرو از سوی رئیس پلیس راهنمایی و رانندگی (راهور) منتشر کرد. کمال هادیان‌فر متوسط مصرف روزانه کشور را ۹۴ میلیون لیتر در روز اعلام کرده بود که پس از اجرای طرح سهمیه‌بندی با افزایشی ۱۱ میلیون لیتری به ۱۰۵ میلیون لیتر در روز افزایش یافته است. به‌نظر می‌رسد توقف روند انتشار رسمی آمار متوسط مصرف روزانه بنزین کشور که به شکل ماهانه از سوی شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی انجام می‌شد، یکی از علت‌های اصلی مطرح شدن اعداد و ارقام متناقض در رابطه با مصرف بنزین کشور است. از پایان تیرماه ۹۷ به این‌سو، این سازمان روند اعلام ماهانه آمار مصرف روزانه بنزین کشور را متوقف کرده است. در روز ۳۱ تیرماه ۹۷ میزان مصرف روزانه بنزین به رکورد تاریخی ۱۲۱ میلیون و ۸۰۰ هزار لیتر رسید؛ رقمی که باعث توقف جریان انتشار آمار ماهانه مصرف بنزین کشور شد. از آن زمان به این‌سو، میزان مصرف روزانه بنزین بر حدس و گمان استوار بوده است. حال باتوجه به اطلاعیه اخیر که به کاهش مصرف ۱۹ میلیون لیتری بنزین بعد از اجرای طرح سهمیه‌بندی و افزایش قیمت‌ها اشاره دارد؛ اکنون سوالی مطرح می‌شود که باتوجه به قرار داشتن بنزین در دسته‌ی کالاهای کم‌کشش، افزایش قیمت و اجرای سهمیه‌بندی چگونه باعث کاهش مصرف آن شده است؟

 

نوشته شده در تاریخ دیدگاه ها

احتمال تک‌نرخی شدن بنزین چقدر است؟

سخنگوی کمیسیون اصل نود مجلس از تهیه طرح دوفوریتی برای تک‌نرخی شدن بنزین ۱۵۰۰ تومانی و تقدیم آن به هیات رئیسه مجلس خبر داد.

بهرام پارسایی، نماینده مردم شیراز و سخنگوی کمیسیون اصل ۹۰ مجلس شورای اسلامی، با انتقاد از عملکرد هیئت رئیسه‌ی مجلس اظهار کرد:

ما در یک طرح دوفوریتی پیشنهاد کردیم که قیمت بنزین با نرخ ۱۵۰۰ تومان تک‌نرخی شود، چرا که دو نرخی بودن آن منشاء فساد است، ضمن اینکه قیمت ۱۵۰۰ تومان برای هر لیتر بنزین سالانه ۱۷ هزار میلیارد تومان به درآمد دولت اضافه می‌کند و می‌تواند بخشی از کسری بودجه دولت را تأمین کند. همچنین در این طرح پیشنهاد دادیم که به موازات حذف بنزین سه هزار تومانی، کمک‌های معیشتی در پی افزایش قیمت بنزین نیز حذف شود، چرا که این کمک‌ها در قانون نیز تعریف نشده است.

یکی از دلایل ارائه‌ی این طرح نارضایتی مردم از افزایش قیمت بنزین بود و اینکه مسائل امنیتی در این افزایش قیمت لحاظ نشده بود، علاوه بر این باتوجه به مسائل پیش آمده مخالفین نظام نیز حداکثر بهره‌برداری را از نارضایتی‌های ایجاد شده می‌کنند.

نماینده مردم شیراز در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه «این طرح به‌صورت دوفوریتی روز دوشنبه (۴ آذر) بعد از ظهر تحویل هیات رئیسه مجلس شده است»، اظهار کرد:

انتظار داشتیم که طرح به‌صورت خارج از نوبت در جلسه علنی روز سه‌شنبه بررسی شود اما به دلیل عدم حضور رئیس مجلس شورای اسلامی به بعد از تعطیلات مجلس موکول شد و امیدواریم مجلس در هفته بعد از تعطیلات، انفعال خود دراین‌زمینه را جبران کند.

مردم بعد از موضوع افزایش قیمت بنزین از مجلس شورای اسلامی انتظار انفعال و اینکه صرفا به چند نطق و تذکر بسنده شود، نداشتند. پیشنهاد ما این بود در هفته جاری مجلس جلسه فوق‌العاده تشکیل دهد ولی تنها به یکی دو ساعت سخنرانی وزیر صنعت، معدن و تجارت و دادگستری محدود شد. چنین مسائلی باعث می‌شود مجلس صدمه ببیند چرا که گویی به‌راحتی از تبعات ناشی از گرانی بنزین گذشته است.

ما به‌همراه چند تن از همکاران بیش از سه ماه پیش استیضاح وزیر صنعت، معدن و تجارت را تقدیم هیات رئیسه کردیم و بارها امضاء‌کنندگان استیضاح در این باره با هیات رئیسه صحبت کردند، چرا که انتقاد جدی به نحوه مدیریت بازار و ارزهای تخصیصی وجود داشت، اما با این وجود این استیضاح بعد از سه ماه اعلام وصول نشد درحالی‌که استیضاح آقای زنگنه که در موضوع افزایش قیمت بنزین هم تصمیم‌گیر نبوده ظرف ۴۸ ساعت اعلام وصول و به کمیسیون مربوطه ارجاع شد.