آتشسوزی یکی از اتفاقات مهلک و نابودگر است که میتواند به علل متفاوتی با یک آتش کوچک آغاز شده و گستره بسیار بزرگی تا اندازه یک ابرشهر را از بین ببرد.
برای مثال آتش سوزی بزرگ شیکاگو در سال 1871 میلادی از یک طویله کوچک شروع شد و بخش شایان توجهی از شهر را سوزاند. در این آتش سوزی که خوشبختانه سرعت گسترش پایینی داشت، 300 نفر جان خود را از دست داده و صدها هزار نفر بیخانمان شدند.
آتشسوزی بزرگ شیکاگو موجب شد شهر، دوباره و با ضوابط جدید و سختگیرانهای ساخته شود و حتی قوانین ساختمان و نظارتی نیز دستخوش تغییراتی شدند. شهر شیکاگو که فشرده و پیوسته ساخته شده بود، از نو و روی خاکستر شهر قبلی با فاصله و رعایت انفصال ساختمانها ساخته شد.
آتش سوزی توکیو از این نیز به مراتب بزرگتر بود که با یک زلزله آغاز شد. این آتشسوزی از یک نقطه شهر آغاز نشده و همزمان چندین نقطه از شهر درگیر حریق شد. در این حادثه عدد بارو نکردنی 145 هزار نفری برای تلفات ثبت شده و نزدیک به دو میلیون نفر خانههای خود را از دست دادهاند.
داریوش مرادی- کارشناس ایمنی به خبرنگار ایسنا میگوید سرعت انتشار آتش به قدری است که پیش از روبهرو شدن با آن امکان تصورش وجود ندارد. گاهی ممکن است سرعت انتشار آتش به چندین متر در ثانیه برسد که البته به مهیا بودن عناصر مثلث آتش بستگی دارد.
وی معتقد است سیاستهای مقابله با آتش در دو بخش عملیاتی و پیشگیرانه تقسیم بندی میشود که اقدامات پیشگیرانه به مراتب مهمتر و البته کم هزینهتر است. در بخش اقدامات پیشگیرانه، علاوه بر ضوابط و قوانینی که باید در نظر گرفته شود، آموزش و تشریح فعالیتهای پرخطر نقش اساسی دارد.
این کارشناسی ایمنی انواع آتش را اینگونه بیان میکند که در دسته نخست آتش توسط مواد خشک رخ میدهد. در این حالت آتش از خود خاکستر به جا خواهد گذاشت و این آتش با آب به خوبی خاموش میشود. در صورت مشاهده چنین آتشی میتوان در دقایق نخست با پاشیدن آب بر روی کانون آتش، آن را خاموش کرد.
مرادی ادامه میدهد دیگر انواع آتش که از نظر نوی شروع آتشسوزی 75 درصد از انواع آتش را شامل میشوند باید از مقابله با آب برای خاموش کردن آن اجتناب کرد. در آتش سوزی مایعات قابل اشتعال از جمله بنزین، در صورت پاشیدن آب بر روی کانون آتش، آتش شعلهورتر خواهد شد.
وی میگوید در این حالت آب با بر هم زدن مایع قابل اشتعال، در گام اول مایع را پخش میکند و آن را وسیعتر میکند و در گام دوم اکسیژن بیشتر به آن میرسد. همچنین آتشهایی که در اثر الکتریسیته یا اتصال برق رخ میدهند در صورت خاموش کردن با آتش ممکن است موجب فشار به منبع برق شده و انفجار یا برق گرفتگی ایجاد کنند.
این کارشناس ایمنی کارگاهی میافزاید آتشهای ناشی از اتصال باید با خاموش کنندههای دیاکسید کربن خاموش شوند. برخی آتشها نیز در اثر فلزاتی از جمله کلسیم و منیزیم رخ میدهند. برخورد آب با این فلزات در همان لحظه نخست انفجار و حریق شدیدی ایجاد میکند و جالب است که بدانید از نظر علم شیمی آب، فلزاتی همچون منیزیم را آتش میزند. این آتش را باید با شن یا خاک کاملا خشک خاموش کرد.
مرادی معتقد است بنابرین شاهد هستیم بر خلاف باور عمومی، تنها یه نوع از چهار نوع آتش، با اب خاموش میشود و مردم باید در صورت مقابله با آتش با حفظ آرامش، بسته به نوع آتش با آن برخورد کنند. بهترین حالت این است که در خانهها نیز کپسولهای مناسب مقابله با آتش وجود داشته باشد.